20 Mart 2018 Salı

VEBA

   Ortadoğu felaketlerinden biri olan veba yersinia pestis adlı virüsten kaynaklanır, kara ölüm olarak adlandırılır. Feodalizmin yıkılmasına zemin hazırlaması olumlu etkilerinden olsada Avrupa nüfusunun %31'inin vebaadan öldüğü bir gerçektir. 1348-1351 yılları arasında papa IV. Clementin ölü sayıcılarının tuttuğu kayıtlara göre bu rakam 23.840.000'dir.
   Ortaya çıkışı Ortaçağ Avrupasındaki aç gözlü elit ve senyörlerin toprağa düşünmeden yönelmesinden olmuştur. Bataklıklar kurutuldu, ormanlar tahrip edilip tarım arazilerine dönüştürüldü. Buda burada yaşayan canlı ve parazitlerin insanlarla beraber yaşamasına, buda insanların hastalanmalarına neden oldu. Tarımla, ticaretle, hayvanlarla şehirden şehire, ülkeden ülkeye taşınan bu salgın en başta Almanya'nın tahrip edilmiş, ekim için artık verimsiz hale gelen topraklarında çıktı. Ortaçağ evlerinin yapılarıda bu canlılar için elverişli bir yaşam alanıydı. Ahşap ve toprak zeminli, saman dolgulu kulübeleri kemirgenlerin adeta kulübeleriydi. Ancak 1666 yılında Fransa da çıkan yangın ev yapılarının değişmesi gerektiği fikrini ortaya çıkardı. O dönem için yangından dolayı yapılsada vebanın ülkenden uzaklaştırılmasına katkı sağladı. İnsanlar ölümle vebayı ayırt edemez hale gelmişti. Nüfusun azlığı dolayısıyla çalışacak insanda azaltmıştı, bu da maaşları yükseltti. Tüccarları başka, daha nüfuslu ülkelere yönlendirdi. Bu da emperyalizmin temellerini oluşturdu. İnsanlar vebanın Tanrıdan geldiğine inanıyorlardı. Rahiplere bundan kurtulabilmenin yolunu araması için yalvarıyolar ve durum aynı şekilde seyredince buda doğal olarak insanların kilise ve papaya karşı güvenlerinde soru işaretleri oluşturdu. İnsanlar aracı olmadan Tanrıya tek başına yönelmeyi de öğrendi. Buda reformun zemininin atılmasını sağladı. Dönemin savaşları güçlüyle güçsüzün değil, bağışıklık sistemi iyi olan toplum ile bağışıklık sistemi kötü olan toplumun çatışmasına dönüşdü. Tatarların Kırımı kuşattığında mancıklarla surlardan içeriye attıkları vebalı ölüler şehre yayılmış, şehirde insanlar birer birer azalmaya başlamıştı. Günümüz biyolojik silahıyla o dönem için aynı görülen veba büyük sonuçlarada neden olmuştur.
   Nufüsun azalması ücretleri arttırdı, feodalizmi yıktı, insanlar toprağı bırakıp ölümle yüzleşti. Buda ormanları korudu. Mezarlıklar genişletildi. Neden olduğu sanılan Yahudi katliamları ateşlendi. Başıboş kalan koyun, sığır gibi hayvanların artmasını sağladı. Otoritesiyle beraber din adamlarını da kaybeden kilisenin, Latince dili de kaybolmaya yüz tuttu. Bu durum İngilizceyi zamanla ortak dil haline getirdi.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder